ارتباط فشار خون و کم شنوایی یک واقعیت پزشکی ثابت شده است که، متاسفانه کمتر کسی به آن توجه می کند.
بالا رفتن فشار خون باعث آسیب عروق خونی گوش داخلی و کاهش شنوایی یا وزوز گوش می شود. در این مقاله همه آنچه درباره ارتباط فشار خون بالا و کم شنوایی باید بدانید اعم از علل، علائم، روش های پیشگیری و درمان را بررسی کرده ایم.
فشار خون و سیستم شنوایی
گوش داخلی سیستم بسیار ظریف و حساسی دارد و برای عملکرد طبیعی خود نیازمند جریان خون کافی و پایدار دارد. کاهش یا افزایش فشار خون می تواند جریان خون گوش داخلی را تحت تاثیر قرار دارد و باعث آسیب به سلول های حسی حلزون و عصب شنوایی شود و به مرور افت شنوایی شود.
ارتباط فشار خون و کم شنوایی
فشار خون بالا به عروق کوچکی گوش داخلی آسیب وارد می کند. این آسیب باعث باریک تر شدن یا سفت شدن این رگ ها می شود و عملیات خونرسانی به حلزون گوش را کاهش می دهد. در نتیجه سلول های مویی گوش داخلی که مسئول انتقال صدا هستند، آسیب می بینند و فرد دچار کاهش شنوایی می شود.
طبق مطالعات انجام شده، افراد مبتلا به فشار خون بالا، نسبت به افراد با فشار خون طبیعی، بیشتر در خطر بروز کم شنوایی حسی عصبی هستند. همچنین فشار خون بالا می تواند باعث تشدید وزوز گوش نیز شود.
علائم کم شنوایی ناشی از فشار خون بالا
علائم کم شنوایی ناشی از فشار خون بالا ممکن است به مرور یا ناگهانی بروز پیدا کنند. از جمله شایع ترین این نشانه ها عبارتند از:
- کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش؛
- وزوز گوش یا شنیدن صدای زنگ؛
- احساس پری یا کیپ شدن گوش؛
- خستگی یا سرگیجه خفیف در برخی افراد؛
تشخیص دقیق کم شنوایی ناشی از فشار خون با انجام شنوایی سنجی تخصصی در کلینیک شنوایی سنجی امکان پذیر است.
عوامل خطر رابطه فشار خون و کم شنوایی
عوامل متعددی می توانند رابطه فشار خون و کم شنوایی را تشدید کنند:
- سن بالای 50 سال
- سابقه خانوادگی کم شنوایی
- دیابت و بیماری های قلبی
- چاقی و سبک زندگی کم تحرک
- استعمال سیگار
این فاکتورها در کنار فشار خون بالا احتمال آسیب گوش داخلی و کم شنوایی را بیشتر می کنند.
تشخیص کم شنوایی در بیماران با فشار خون
تشخیص کم شنوایی به علت فشار خون بالا نیازمند بررسی دقیق توسط پزشک متخصص است. این ارزیابی ها به پزشک متخصص شنوایی سنجی کمک می کند تا نوع، شدت و علت افت شنوایی را تشخیص دهد و روش درمانی دقیق تری را ارائه دهد.
مراحل اصلی تشخیص شامل موارد زیر است:
1.شنوایی سنجی کامل
ادیومتری یا شنوایی سنجی اولین و مهم ترین گام برای تشخیص کم شنوایی است. در این تست، شدت شنوایی فرد در فرکانس های مختلف و نوع کم شنوایی مشخص می شود.
2.تمپانومتری
تمپانومتری به بررسی وضعیت گوش میانی و پرده صماخ می پردازد. به کمک این تست عوامل دیگری مثل جرم گوش، مایع گوش میانی یا عفونت که می توانند علائمی شبیه به کم شنوایی ایجاد کنند را رد می کند. در واقع تمپانومتری نقش مهمی در افتراق مشکلات گوش میانی از آسیب گوش داخلی دارد.
3.پایش فشار خون
پایش فشار خون بخش کلیدی در تشخیص و اثبات ارتباط فشار خون و کم شنوایی فرد دارد. همان طور که گفتیم فشار خون بالا به رگ های باریک گوش داخلی آسیب وارد می کند و باعث کاهش شنوایی می شود.
کنترل منظم فشار خون، همراه با ثبت سوابق و ارزیابی روند تغییرات، به پزشک کمک می کند تا ارتباط بین فشار خون و تغییرات شنوایی بیمار را دقیق تر تشخیص دهد.
4.تست های تکمیلی
در صورتی که تست ها و آزمایش های گفته شده، علت افت شنوایی را مشخص نکند یا فرد علائمی مثل سرگیجه شدید یا وزوز گوش پایدار را تجربه کند ممکن است نیاز به انجام ABR (به منظور ارزیابی عملکرد مسیرهای عصبی شنوایی) و MRI (برای بررسی ساختار عصب شنوایی و رد وجود تومور یا ضایعه) باشد.
پیشگیری از فشار خون و کم شنوایی
با کنترل فشار خون به صورت منظم و رعایت سبک زندگی، از فشار خون و کم شنوایی ناشی از آن در امان خواهید بود. برای این منظور کافی است نکات زیر را رعایت کنید:
- پایش منظم فشار خون و درمان به موقع فشار بالا؛
- کاهش مصرف نمک و چربی های اشباع؛
- ورزش منظم و حفظ وزن مناسب؛
- پرهیز از مصرف سیگار و الکل؛
- انجام منظم شنوایی سنجی برای افراد در معرض ریسک؛
درمان کم شنوایی در بیماران با فشار خون
درمان کم شنوایی ناشی از فشار خون بالا نیازمند کنترل فشار خون و توانبخشی شنوایی است. اجرای سریع این درمان ها و پایش منظم شنوایی می تواند شانس بهبود و حفظ عملکرد شنوایی را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
کنترل فشار خون
کنترل دقیق فشار خون یکی از مهم ترین بخش های درمان فشار خون و کم شنوایی ناشی از آن است. فشار خون بالا می تواند جریان خون به گوش داخلی را دچار اختلال کند و آسیب به سلول های حسی حلزون گوش ایجاد کند.
برای کنترل فشار خون مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک مانند بتا بلاکرها، دیورتیک ها یا مهارکننده های ACE را فراموش نکنید. همچنین با رعایت سبک زندگی سالم که شامل کاهش مصرف نمک، حفظ وزن مناسب، فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار و کاهش استرس فشار خون خود را در محدوده سالم نگه دارید.
شایان ذکر است در صورتی که فشار خون در محدوده طبیعی باشد نه تنها روند آسیب شنوایی کاهش پیدا می کند، بلکه خطر تشدید وزوز گوش و مشکلات تعادلی نیز کاهش می یابد.
توانبخشی شنوایی
در صورتی که کاهش شنوایی دائمی باشد یا به طور کامل بهبود نیابد، استفاده از روش های توانبخشی شنوایی مانند سمعک ضروری است.
اهمیت شروع سریع درمان و پایش منظم
شروع درمان سریع، چه از طریق کنترل فشار خون و چه از طریق توانبخشی شنوایی، نقش تعیین کننده ای در بازگشت شنوایی یا جلوگیری از پیشرفت آن دارد. انجام شنوایی سنجی های دوره ای تحت نظر شنوایی شناس، ارزیابی دقیق روند بهبود را ممکن می سازد و به پزشک و بیمار کمک می کند تصمیمات درمانی به موقع اتخاذ شود.
جمع بندی
ارتباط فشار خون و کم شنوایی بسیار مهم است و کنترل فشار خون می تواند از بروز کاهش شنوایی یا تشدید آن جلوگیری کند. در صورت مشاهده علائم کاهش شنوایی، وزوز گوش یا سرگیجه، مراجعه به پزشک گوش و حلق و بینی و شنوایی شناس ضروری است تا تشخیص سریع و درمان مناسب انجام شود.
سوالات متداول
فشار خون بالا می تواند جریان خون به رگ های کوچک گوش داخلی و گوش میانی را کم کند و عملکرد سلول های حسی گوش را مختل کند، که نتیجه آن کاهش شنوایی یا وزوز گوش است.
عفونت گوش به طور مستقیم باعث فشار خون بالا نمی شود، اما درد و استرس ناشی از عفونت می تواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد.
بله، فشار خون بالا می تواند جریان خون گوش داخلی را تحت تاثیر قرار دهد و باعث وزوز گوش یا شنیدن صدای زنگ در گوش شود.
