سمعک چیست و چگونه دنیای سکوت را می شکند؟

کم شنوایی، یک تجربه‌ تدریجی و گاهی منزوی کننده‌است. اما خبر خوب این است که تکنولوژی برای شکستن این سکوت، راه حل شگفت انگیزی به نام سمعک را به ما هدیه داده‌است. این مقاله، راهنمای جامع شما برای پاسخ به این سوال کلیدی است: سمعک چیست و چطور می تواند کیفیت زندگی را دگرگون کند؟

سمعک چیست؟ (ساده ترین تعریفی که باید بدانید)

بیایید از تعاریف پیچیده فاصله بگیریم و یک تعریف بسیار ساده برای این سوال داشته‌باشیم. به زبان ساده، سمعک یک دستگاه الکترونیکی کوچک و هوشمند است که:

• صداهای محیط اطراف را دریافت کرده،
• آن ها را تقویت و پردازش می کند
• و به شکلی واضح و قابل فهم به گوش شما می رساند.

فکر کنید یک مترجم شخصی برای گوش هایتان دارید؛ مترجمی که زبان گنگ صداها را برایتان شیواتر می کند.

سمعک صرفاً یک تقویت کننده صدا نیست….

سمعک های امروزی کامپیوترهای مینیاتوری هستند که می توانند بین صدای اصلی (مثل صدای یک دوست) و صدای پس زمینه (مثل همهمه یک رستوران) تمایز قائل شوند. و صدای اصلی را برایتان برجسته‌تر کنند. هدف اصلی این وسیله، بازگرداندن توانایی شما برای برقراری ارتباط مؤثر و لذت بردن از صداهای زندگی است.

یک سمعک از این اجزاء تشکیل می شود

هر سمعکی (فارغ از شکل و اندازه‌اش)، از چند جزء اصلی تشکیل می شود که مثل یک ارکستر هماهنگ با هم کار می کنند تا بهترین صدا را به شما هدیه دهند:

میکروفون

این بخش، گوشِ سمعک شماست. میکروفون صداهای محیطی را از هوا جمع آوری کرده و آن ها را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند. سمعک های مدرن معمولاً بیش از یک میکروفون دارند. چرا؟ تا بتوانند جهت صدا را تشخیص دهند و روی صدای گوینده اصلی تمرکز کنند.

پردازشگر یا تقویت کننده

این بخش قلب مغز متفکر سمعک است. پردازشگر کارش این است که:

• سیگنال های الکتریکی دریافتی از میکروفون را می گیرد
• بر اساس نیاز شنوایی شما (که در تست شنوایی سنجی مشخص شده) آن ها را تقویت و پردازش می کند
• کارهایی مثل کاهش نویز، تفکیک گفتار از صداهای مزاحم و تنظیم بلندی صدا در این بخش انجام می شود.

گیرنده یا بلندگو

این بخش، دهانِ سمعک شماست. سیگنال های الکتریکی پردازشی را دوباره به امواج صوتی تبدیل می کند و به داخل کانال گوش شما می فرستد. کیفیت این قطعه تأثیر مستقیمی بر وضوح و طبیعی بودن صدایی که می شنوید دارد.

باتری

این بخش منبع انرژی تمام این تشکیلات و دم و دستگاه است. باتری ها یا یک بار مصرف هستند و باید هر چند روز یا هفته تعویض شوند، یا قابل شارژ هستند که راحتی بیشتری را برای کاربر فراهم می کنند.

سمعک چطور کار می کند؟

حالا که با اجزای آن آشنا شدیم، بیایید ببینیم این دستگاه کوچک چطور عمل می کند. فرآیند کار سمعک را می توان در چند مرحله بسیار ساده خلاصه کرد:

مرحله اول: دریافت صدا

میکروفون سمعک مثل یک تور ماهیگیری، تمام صداهای اطراف شما را (از صدای پرندگان تا بوق ماشین و صحبت دوستتان)، جمع آوری می کند.

مرحله دوم: تبدیل و تحلیل هوشمند

امواج صوتی که جمع می شوند به پردازشگر ارسال می شوند. پردازشگر آن ها را به کدهای دیجیتالی تبدیل می کند. در این مرحله، هوش مصنوعی سمعک وارد عمل می شود:

• این تراشه پیشرفته، صداها را بر اساس فرکانس (زیری و بمی) و شدت (بلندی) تحلیل می کند
• همچنین می تواند تشخیص دهد کدام صدا گفتار است و کدام نویز.

مرحله سوم: تقویت و تنظیم سفارشی

اینجاست که تفاوت اصلی سمعک با یک هندزفری تقویت کننده‌صدا مشخص می شود. پردازشگر، صداها را بر اساس نسخه شنوایی شما که توسط شنوایی شناس برنامه ریزی شده، تقویت می کند.

این یعنی اگر شما فقط در فرکانس های بالا (صداهای زیر مثل صدای خانم ها و بچه ها) مشکل دارید، سمعک فقط همان فرکانس ها را بیشتر تقویت می کند و به صداهای بم دست نمی زند. این کار باعث می شود صدا برایتان غیرطبیعی و آزاردهنده نباشد.

مرحله چهارم: ارسال صدای شفاف به گوش

در نهایت، سیگنال پردازشی به گیرند (بلندگو) ارسال می شود. بلندگو هم این سیگنال دیجیتالی را دوباره به موج صوتی تبدیل می کند و آن را به پرده گوش شما می رساند. از اینجا به بعد، سیستم شنوایی طبیعی خودتان وظیفه انتقال صدا به مغز را بر دست می گیرد و تازه همه چیز طبیعی می شود!

ما چند مدل سمعک داریم و کدام برایمان مناسب تر است؟

دنیای سمعک ها بسیار متنوع است و انتخاب مدل مناسب به فاکتورهای زیادی مثل:

• میزان کم شنوایی
• سبک زندگی
• بودجه
• و حتی اندازه و شکل کانال گوش شما بستگی دارد.

ولی بهرحال بیایید با مدل های اصلی آشنا شویم:

۱. سمعک های پشت گوشی

این مدل، رایج ترین نوع سمعک است. همانطور که از اسمش پیداست، بدنه اصلی سمعک پشت لاله گوش قرار می گیرد. و یک لوله شفاف و نازک (تیوب) صدا را به یک قالب یا قطعه کوچک (دوم) در داخل گوش منتقل می کند.

۲. سمعک های با گیرنده داخل کانال

این مدل که به آن RITE (Receiver-in-the-Ear) هم می گویند، نسخه ای مدرن و بسیار محبوب از سمعک های پشت گوشی است. تفاوت اصلی اینجاست که بلندگو (گیرنده) از بدنه اصلی جدا شده و از طریق یک سیم نازک و نامرئی به داخل کانال گوش منتقل می شود.

در این جدول می توانید فرق هر دو مدل (پشت گوشی و گیرنده داخلی) را با هم یکجا مرور کنید ….

ویژگی	سمعک پشت گوشی (BTE)	سمعک با گیرنده داخل کانال (RIC)
محل قرارگیری	بدنه اصلی پشت گوش، صدا از طریق لوله منتقل می شود.	بدنه اصلی پشت گوش، بلندگو داخل کانال گوش قرار دارد.
میزان دیده شدن	بیشتر قابل مشاهده است.	بسیار ظریف و تقریباً نامرئی.
قدرت	مناسب برای تمام کم شنوایی ها (از ملایم تا عمیق).	مناسب برای کم شنوایی های ملایم تا شدید.
کیفیت صدا	خوب و قدرتمند.	بسیار طبیعی و شفاف.
مناسب برای	کودکان، بزرگسالان، افرادی با کانال گوش تنگ یا عفونی.	بزرگسالانی که به زیبایی و کیفیت صدای طبیعی اهمیت می دهند.

۳. سمعک های داخل گوشی (In-the-Ear یا ITE)

این گروه از سمعک ها نیز به طور کامل در داخل گوش یا کانال گوش قرار می گیرند و خودشان به چند گروه زیر تقسیم می شوند:

سمعک کاملاً داخل کانال (Completely-in-Canal یا CIC)

این مدل ها از کوچک ترین انواع سمعک هستند و کاملاً در عمق کانال گوش پنهان می شوند. به دلیل اندازه بسیار کوچک، معمولاً باتری های کوچکی دارند و ممکن است فاقد امکانات پیشرفته‌ای مثل اتصال بلوتوث باشند.

سمعک نامرئی در کانال (Invisible-in-Canal یا IIC)

این مدل از CIC هم کوچک تر است و در خم دوم کانال گوش قرار می گیرد. یعنی عملاً از بیرون دیده‌نمی‌شود.

سمعک داخل کانال (In-the-Canal یا ITC)

ITC کمی از CIC بزرگ تر است و بخش کوچکی از آن در دهانه کانال گوش دیده‌می‌شود. اندازه بزرگ تر اجازه می دهد تا امکانات بیشتری مثل دکمه تغییر ولوم روی آن تعبیه شود.

چه تکنولوژی هایی در سمعک های مدرن و امروزی وجود دارد؟

حالا که می دانیم سمعک چیست و چه انواعی دارد، باید بدانید که دنیای این دستگاه ها فقط به شکل و اندازه‌شان خلاصه نمی شود. تکنولوژی به کار رفته در پردازشگر سمعک، نقش مهمی در کیفیت تجربه شنیداری شما دارد. برخی از این تکنولوژی ها عبارتند از:

کاهش نویز

قابلیت کاهش نویز به سمعک اجازه می دهد تا صداهای مزاحم و یکنواخت پس زمینه (مثل صدای کولر یا ترافیک) را شناسایی و کاهش دهد. با این کار شما می توانید روی صدای اصلی (گفتار) تمرکز کنید.

میکروفون های جهت دار

این ویژگی به شما کمک می کند در محیط های شلوغ، صدای کسی را که روبروی شما نشسته است بهتر بشنوید. وسیله کمک شنوایی به طور هوشمند صداهای پشت سر و اطراف را ضعیف و صدای روبرو را تقویت می کند.

اتصال بی سیم و بلوتوث

بسیاری از سمعک های امروزی می توانند مستقیماً به تلفن همراه، تلویزیون یا سایر دستگاه های هوشمند شما متصل شوند. این یعنی می توانید صدای مکالمه تلفنی یا موسیقی را مستقیماً در سمعک خودتان بشنوید. به لطف این ویژگی، کیفیت صدا به شکل چشمگیری افزایش پیدا می کند.

قابلیت شارژ مجدد

دیگر نیازی به خرید و تعویض مداوم باتری های کوچک و دردسرساز نیست. سمعک های شارژی را شب در شارژر مخصوص خود قرار می دهید. بنابراین صبح فردا برای یک روز کامل آماده استفاده هستند.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

پیشرفته ترین سمعک ها از هوش مصنوعی برای تحلیل محیط های شنیداری مختلف استفاده می کنند. آن ها به مرور زمان یاد می گیرند که شما در هر محیطی (مثلاً در خانه، رستوران یا ماشین) چه تنظیماتی را ترجیح می دهید و به طور خودکار بهترین حالت را برایتان فعال می کنند.

چه کسانی به سمعک نیاز دارند؟

این سوالی است که بسیاری از افراد از خود یا درباره عزیزانشان می پرسند. برخلاف تصور عمومی، سمعک فقط برای افراد کاملاً ناشنوا نیست. هر فردی که دچار کم شنوایی (حتی از نوع ملایم) است، می تواند از مزایای آن بهره‌مند شود.

به طور کلی علائمی که ممکن است زنگ خطری برای نیاز به بررسی شنوایی و استفاده از سمعک باشند عبارتند از:

• به طور مکرر از دیگران می خواهید حرفشان را تکرار کنند.
• صدای تلویزیون یا رادیو را بیشتر از حدی که دیگران راحت هستند، بلند می کنید.
• در محیط های شلوغ و پر سر و صدا، دنبال کردن مکالمات برایتان دشوار است.
• احساس می کنید دیگران زیر لب و نامفهوم صحبت می کنند.
• در مکالمات تلفنی دچار مشکل می شوید.
• به دلیل نشنیدن صداهای محیطی، گاهی احساس عدم تعادل یا سرگیجه می کنید.
• به خاطر مشکلات شنیداری، از شرکت در فعالیت های اجتماعی خودداری می کنید.

چطور می توانیم برای خودمان یک سمعک مناسب بخریم؟

تهیه سمعک یک فرآیند تخصصی است و با خرید یک کالای الکترونیکی از فروشگاه تفاوت دارد. این مسیر معمولاً شامل مراحل زیر است:

مشاوره و ارزیابی شنوایی

در این جلسه، شنوایی سنج یک تست کامل شنوایی از شما می گیرد تا نوع و میزان دقیق کم شنوایی شما را در فرکانس های مختلف مشخص کند. نتیجه این تست در یک نمودار به نام “ادیوگرام” ثبت می شود.

انتخاب سمعک مناسب

بر اساس ادیوگرام، نیازهای شنیداری، سبک زندگی، بودجه و ترجیحات شخصی شما، شنوایی سنج چندین گزینه مناسب را به شما معرفی می کند. بعد از آن مزایا و معایب هرکدام را توضیح می دهد.

قالب گیری از گوش (در صورت نیاز)

برای سمعک های داخل گوشی یا پشت گوشی هایی که از قالب استفاده می کنند، یک قالب دقیق از گوش شما گرفته می شود تا پوسته سمعک یا قالب آن به صورت سفارشی برای شما ایجاد شود.

تنظیم و برنامه ریزی اولیه (Fitting)

پس از آماده شدن سمعک، جلسه تنظیم برگزار می شود. در این جلسه، شنوایی سنج سمعک را بر اساس ادیوگرام شما با استفاده از نرم افزار کامپیوتری برنامه ریزی می کند. تنظیمات دقیقاً مشخص می کند که سمعک در هر فرکانسی چه مقدار تقویت اعمال کند.

دوره آزمایشی و تنظیمات تکمیلی

مغز شما برای عادت کردن به صداهای جدید به زمان نیاز دارد. معمولاً یک دوره آزمایشی برای شما در نظر می گیرند تا با سمعک در محیط های مختلف زندگی کنید. پس از این دوره، در جلسات بعدی، تنظیمات دقیق تر بر اساس بازخوردهای شما انجام می شود. چرا؟ تا به بهترین کیفیت صدای ممکن برسید.

برای خود یا یکی از عزیزانتان نیاز به یک وسیله کمک شنوایی دارید؟

کم شنوایی می تواند منجر به انزوای اجتماعی، افسردگی و یا حتی حتی حتی زوال عقل شود. استفاده از سمعک یک سرمایه گذاری ارزشمند بر روی کیفیت زندگی، سلامت روان و روابط اجتماعی شماست. اگر به کم شنوایی خود یا عزیزانتان شک دارید، تردید نکنید و همین امروز برای ارزیابی شنوایی اقدام کنید. دنیایی از صداهای زیبا منتظر شنیده شدن دوباره توسط شماست.

این ها پرتکرارترین سوالات در خصوص این وسیله کمک شنوایی هستند